Halk arasında genel olarak şeker hastalığı olarak tabir edilen Diabetes Mellitus, genel olarak kanda glukoz (şeker) seviyesinin normalin üzerine çıkması, buna bağlı olarak normalde şeker içermemesi gereken idrarda şekere rastlanmasıdır. Ülkemizde ve dünyada en sık rastlanan hastalıklar arasında yer alır ve günümüzün en büyük sıkıntılarından biri olan obezite ile daha yaygın olarak görülmeye başlamıştır.
Diyabet Belirtileri Nelerdir?
Şeker hastalığı, bireylerde kendini üç temel belirti ile gösterir. Bunlar normalden fazla yemek yeme ve doymama hissi, sık idrara çıkma, ağızda kuruluk ve tatlılık hissi ve buna bağlı olarak aşırı su içme isteği olarak sıralanabilir.
Aynı zamanda diyabet belirtilerine çok benzer belirtiler gösteren fakat idrarlarında şeker bulunmayan kişiler olabilir. Bu hastalığa Diabetes İnsipidus adı verilir diğer bir adıyla şekersiz şeker hastalığı denir. Bu hastalık vücutta ADH hormonunun az salgılanması durumunda ortaya çıkar.
Bunun haricinde kişilerde görülebilecek diğer diyabet belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
• Halsizlik ve yorgunluk hissi
• Hızlı ve istemsiz kilo kaybı
• Bulanık görme
• Ayaklarda uyuşma ve karıncalanma şeklinde rahatsızlık hissi
• Yaraların normalden daha geç iyileşmesi
• Ciltte kuruluk ve kaşıntı
• Ağızda aseton benzeri koku oluşumu
Diyabet nedenleri nelerdir?
Şeker hastalığı nedenleri genetik veya çevresel olabilir. Temelde Tip 1 Diyabet ve Tip 2 Diyabetolarak iki türü bulunan şeker hastalığında hastalığa neden olan etmenler bu türlere göre farklılık göstermektedir.
Tip 1 Diyabet nedenleri arasında yüksek oranda genetik faktörler rol oynamakla birlikte kan şekerinin düzenlenmesinde görev alan insülin hormonunu üretimi yapan pankreas organına zarar veren virüsler veya bağışıklık sisteminin çalışmasındaki aksaklıklar da hastalığa sebep olan etmenler arasındadır. Otoimmün bir hastalık olması yönüyle genetik faktörler etkilidir. Doğuştan gelir ve hastaların dışarıdan insülin alması gerekir.
Bunun yanı sıra şeker hastalığının daha yaygın görülen türü olan Tip 2 daha çok çevresel faktörlerden oluşan diyabet türüdür. İnsülin hormonu üreten pankreasta herhangi bir zarar olmaz fakat kanda insülini algıyan reseptörler insülini algılayamaz. Tip 2 diyabetin nedenleri şu şekilde belirtilebilir:
• Obezite
• İleri yaş (yaşlanmaya bağlı diyabet)
• Hareketsiz yaşam tarzı
• Stres
• Gebelik sırasında gestasyonel diyabet oluşumu ve normalden yüksek doğum ağırlıklı bebek dünyaya getirme
Diyabet (Şeker Hastalığı) Tanısı Nasıl Konulur?
Diyabet tanısında kullanılan en temel iki test açlık kan şekeri ölçümü ve şeker yükleme testi olarak da bilinen Oral Glukoz Tolerans Testidir. Sağlıklı bireylerde açlık kan şekeri düzeyi ortalama 70-100 mg/Dl arasında değişkenlik gösterir. Açlık kan şekerinin 126 mg/Dl’nin üzerinde olması, diyabet tanısının koyulabilmesi için yeterlidir. Bu değerin 100-126 mg/Dl arasında olması durumunda bireye Oral Glukoz Tolerans Testi uygulanarak tokluk kan şekeri araştırılır. Öğün başlangıcından 2 saat sonra kan şekerinin ölçülmesi sonucunda kan glukoz seviyesinin 200 mg/Dl’nin üzerinde olması diyabet hastalığının, 140-199 mg/Dl aralığında olması gizli şeker adı verilen pre-diyabet döneminin yani diyabet ortaya çıkabilecek hastaların kısmı diyabet hastası olduğu dönemi ifade eder.
Diyabet (Şeker Hastalığı) Tedavisi Yöntemleri Nelerdir?
Diyabet tedavi yöntemleri, diyabet türüne göre farklılık gösterir. Tip 1 diyabette diyet ve insülin tedavisi uygulanır. İnsülin koması gibi durumların yaşanmaması için hastanın diyeti doktor tarafından önerilen insülin dozu ve planına göre diyetisyen tarafından planlanır. Besinlerin içerdiği karbonhidrat miktarına göre insülin dozunun ayarlanır. Tip 2 diyabetli bireylerde ise tedavi beslenme düzeninin sağlanmasının yanı sıra genellikle hücrelerin insülin hormonuna duyarlılığını artırmaya veya doğrudan insülin hormonu salınımını artırmaya yönelik ağız yoluyla antidiyabetik ilaçların kullanılmasını içerir.
Diyabet hastalığında dikkat edilmesi gerekenler ve önerilen tedavi ilkelerine uyulmadığı durumlarda kan şekerinin yüksek seviyelerde seyretmesi, başta nöropati yani sinirlenme durumları ve böbreklerde hasar oluşması olmak üzere birçok sağlık sorununa yol açar. Bu nedenle diyabet hastalığına sahip bir birey düzenli olarak kontrollerini yaptırmalı, doktor tedavisine uygulamalı ve kendi boğazına hakim olması önemlidir.
Kaynakça: www.türkdiab.org, www.memorial.com
Avrupa’yı Mahveden Hastalık: Kara Ölüm (Veba) TIKLAYINIZ
Yer Altının En Korkunç Bölgesi: Mariana Çukuru TIKLAYINIZ
Hepimizin İçtiği Coca-Cola’nın Rahatsız Edici Tarihi TIKLAYINIZ
