Siesta terimini çoğumuz duymuşuzdur, yine de daha önce bu ifadeyle hiç karşılaşmayanlar için açıklamakta fayda var. Siesta, öğle yemeği yedikten sonra gün içinde kısa bir uykuya yatmaya verilen isim. İspanyolca bir kelime ve bunu en çok yapan da İspanyollar. Peki bu insanlar bunu neden yapıyorlar, siestanın kökeni ne?
Her şeyden önce şunu belirtekte fayda var ki siesta sadece İspanya’da yapılan bir şey değil. İnsanlık tarihinin başından bu yana öğleyin yemek yedikten sonra uyuyanlar tabii ki hep var ama bunu sistemli bir şekilde yapan toplumlar belirli sayıda. Günümüzde yalnızca İspanya’da değil; Güney Avrupa’da, Latin Amerika’da, Çin’de, Tayvan’da, Hindistan’da, Orta Doğu’da ve Kuzey Afrika’da da bu kültürü görmek mümkün.
Türkiye’de bir siesta kültüründen söz etmekse ne yazık ki mümkün değil. Her ne kadar bireysel olarak uyuyanlar olsa da -ben gibi- ülkemizde öğle saatleri mağazalar, AVM’ler kapanmıyor, okulların giriş çıkış saatleri siesta yapmak için düzenlenmiyor. Öyle ki İspanya, İtalya gibi ülkelelerde siesta vakitlerinde dükkanlar bir kaç saatliğine kapatılıyor, sokaklar sessizliğe bürünüyor ve hayat adeta birkaç saatliğine duruyor. Bu kültür Barselona, Madrid gibi büyükşehirlerde bile hâlâ uygulanıyor.
Siesta’nın Kökeni
Antik Romalıların günü 24 yerine 12 saate böldükleri biliniyor. Siesta kelimesinin altıncı manasına gelen “sextus” kelimesinden türetildiği düşünülmektedir. Günün 6. saati Romalılar için gün ortasını ifade ediyordu yani güneş ışınlarının dik geldiği ve sıcaklıkların yükseldiği vakti. Sizce de bu saat günün ilerleyen saatlerinde daha güçlü bir şekilde çalışmak adına yatıp enerji toplamak için güzel bir zaman değil mi?
Siesta’nın İspanya’daki kökenine daha detaylı bir şekilde bakarsak, bu durumun İspanyol İç Savaşı’ndan (1936-1939) sonra başladığını söyleyebiliriz. Bu dönemde bir işçinin ailesini geçindirmek için birden fazla işte çalışması çok yaygındı. Bu nedenle en sıcak saat olan öğlen vakti yemek yemek ve dinlenmek için kullanılıyordu. Böylece yatıp akşamki işlerinde yorulmadan çalışmak için enerji buluyorlardı.
Siesta yapmanın biyolojik ve zihnen faydaları da var: Daha çok uyuyup uyku eksikliği çekmediğiniz için kalp hastalıklarına yakalanma ihtimaliniz düşüyor. Gün içinde uyumak gerginliğinizi ve stresinizi azaltıyor. Ayrıca yapılan araştırmalar siestanın %10 oranında bilişsel öğrenmeyi arttırdığını ortaya koymuştur.
kaynakça: www.institutohemingway.com
Bir İtalyan Klasiği: Aperol Spritz’in Tarihi TIKLAYINIZ
Hızlı Dünyada Yavaş Bir Nefes: Cittaslow TIKLAYINIZ
Flörtleşmek ve Tinder Yerine Süpermarketlere Gitmek: İspanya’da Mercadona TIKLAYINIZ
İyiymiş. Bu âdeti İran’da görmüştüm. Ama yine dükkanların kapanması şeklinde değil. Tahran’da çok az olsa da dükkan kapatan oluyor. Diğer şehirlerde neredeyse hiç. Yok olmaya yüz tutmuş bir gelenek oldu artık. Yine de yemekten sonra sıcak havadan kaçıp parklarda ağaç gölgelerinde uyuyan çok kişi görürsün.