Dünya’da kişi başı en çok bira tüketen ülke Çekya’dır. En çok üretilen bira türü ise Pilsner bir başka deyişle Pilsen. Yerli ve milli bira markası “Efes Pilsen”in de adında geçen bu kelime aslında dünya gastronomisini şekillendiren bir şehrin adı: Bohemya Krallığı’ndaki Plzeň.
Bira dendiğinde akıllara ilk gelen ülke Almanya olabilir ama Çek biralarının kalitesi ve biranın gelişimine katkısı bir hayli yüksek. Sonuç olarak en çok birayı bu millet içiyormuş bırakalım da bir niteliği olsun. Sömestir tatilinde Çekya’nın başkenti Prag’daydım ve bu leziz biraları bolca içme fırsatı yakaladım. Evet gerçekten muazzamlardı, dünyanın konuştuğu kadar var. Zaten bir yandan Çekler bu durumu bir gurur meselesi haline getirmiş durumda. Öyle ki yemek yediğimiz lokantada yan masada oturan grup bizi gezgin olarak tanımlayınca önce Prag’ı beğenip beğenmedimizi sordular daha sonra ise Çek biraları hakkında düşüncelerimizi. Biz her ikisini de çok beğendiğimizi söyleyince Çekler bize aynen şöyle tepki verdi: “İyi bari birayı beğenmeniz bizim için çok önemli.” Halbuki Prag da içtiğimiz biralar kadar enfes bir şehirdi.
Pilsen Birasının Tarihi
Şüphesiz bu insanların bu güzel içkiyi ar meselesi haline getirmelerinde birtakım nedenler yatıyor. Çeklerin birayla olan ilişkisi Türklerin Anadolu’yla olan ilişkisinden de eskiye dayanıyor. Çeklerin kökenini oluşturan Slavlar’ın daha 448 yılında Bizans elçilerine bira ikram ettiğine dair tarihi kayıtlar mevcut. Hatta 859 yılından kalma arşivlere göre bölgede şerbetçiotu yetiştiriliyormuş. Ve bira üretiminin ilk resmi kayıtları da 1088 yılından.
1295 yılında, o dönemin Bohemya Kralı olan II.Wenceslas’ın Radbuza Nehri’nin kıyısına New Plzen (Yeni Plzen) kasabasını kurar. Bu kasabanın eski Plzen kasabasından farkı ise hem daha yaşanabilir bir coğrafyada olması ve bu coğrafyanın ticarete daha elverişli, stratejik bir yerde olmasıdır. Bu kral bira üretimini ve satışını özgürleştirir. Artık herkes kendi birasını imal edip istediği yerde özgürce satabilir hale gelir. Şehirden yapılan yoğun bira ticareti ile kültürel gelişmeler ve bira hakkında ilerlemeler de sağlanmıştır.
19. yüzyıla gelindiğinde biraların kalitesinde inanılmaz bir düşüş yaşanır. İnsanlar bu durumdan hiç hoşlanmaz. Ayrıca Münih’te bira üretim süreçleri ile ilgili gelişmeler yaşanır ve bu durum Bohemya’da iyi karşılanmaz. 1838 yılında ise Plzen’de isyan çıkar ve insanlar protesto amacıyla 36 bira fıçısını sokağa dökmüşler. Bu zamanlarda Bavyera’dan Groll adında bir bira üretici Plzen’e gelir ve burada tarihi tamamen değiştiren o birayı üretir: Pilsner (Pilsen).
1842 yılından beri o bira Pilsner Urquell markası tarafından tarifi hiç değiştirilmeden ve yüzde yüz çek üretimi olarak satılmaktadır. (Çekya toprakları biranın ana malzemelerinden biri olan şerbetçiotu için çok elverişlidir.) Dünyada Türkiye de dahil olmak üzere 50’den fazla ülkeye ihraç edilmektedir. Pilsner Urquell’in anlamı zaten “hakiki Pilsner”‘dir.
Pilsner Urquell’in Prag’da gerçekten çok etkileyici ve bu olayları ayrıntılı bir şekilde anlatan şahane bir müzesi var. Müze biletlerine 3 tane Pilsner Urquell dahil:) Yolunuz Prag’a düşerse mutlaka uğramanızı tavsiye ederim. Şahsen ben çok beğenmiştim.
Alkolün Yasak Olduğu Dönem Bara Gitmek: Speakeasy’ler TIKLAYINIZ
Ketçap’ın Antik Çağlara Uzanan Hayret Verici Hikayesi TIKLAYINIZ
Bir İspanyol Klasiği: Siesta’nın Kökeni TIKLAYINIZ
Spotify’ın Hikayesi: Dijital Müzik Devriminin Doğuşu TIKLAYINIZ
